Ubrania ochronne strażaków muszą wytrzymać ekstremalne warunki: wysoką temperaturę, kontakt z wodą, dymem i toksycznymi substancjami. Aby sprostać tym wymaganiom, przez lata stosowano w nich PFAS syntetyczne związki chemiczne znane jako „wieczne chemikalia”.
🧪 Czym są PFAS?
PFAS (per- i polifluoroalkilowe substancje) to ogromna grupa związków chemicznych, które nie ulegają naturalnemu rozkładowi. Dzięki swoim właściwościom odporności na wodę, olej, zabrudzenia i wysoką temperaturę znalazły zastosowanie m.in. w:
✔️ odzieży technicznej (w tym strażackiej),
✔️ pianach gaśniczych,
✔️ produktach codziennego użytku, jak patelnie teflonowe, opakowania czy kosmetyki.
⚠️ Dlaczego PFAS są niebezpieczne?
Problem w tym, że PFAS nie znikają pozostają w środowisku przez setki lat, a także mogą odkładać się w organizmach ludzi i zwierząt.
Długotrwały kontakt z nimi może prowadzić do:
👉 zaburzeń hormonalnych,
👉 uszkodzenia wątroby i nerek,
👉 problemów z płodnością,
👉 zwiększonego ryzyka nowotworów,
👉 osłabienia układu odpornościowego.
Strażacy są szczególnie narażeni, ponieważ ich ubrania i sprzęt mogą być źródłem PFAS, a podczas akcji związki te mogą przenikać do skóry lub powietrza w trakcie wysokich temperatur.
👩🚒 PFAS w ubraniach strażackich, gdzie tkwi problem?
Ubrania ochronne zwykle mają warstwę zewnętrzną impregnowaną PFAS, która zapewnia nieprzemakalność i odporność na zabrudzenia. Niestety:
🔸podczas użytkowania i czyszczenia te substancje mogą się uwalniać,
🔸mogą również dostawać się do środowiska, np. do wody i gleby,
🔸strażacy mają kontakt z PFAS nie tylko w trakcie akcji, ale też w remizach, gdzie w powietrzu mogą znajdować się ich śladowe ilości.
🌱 Czy są alternatywy?
Tak na szczęście coraz więcej producentów odzieży ochronnej i instytucji badawczych pracuje nad materiałami wolnymi od PFAS.
W niektórych krajach (np. w USA, Kanadzie czy państwach UE) trwają programy pilotażowe i badania nad:
🔹nowymi tkaninami fluor-free,
🔹technologiami barierowymi opartymi na materiałach naturalnych lub biodegradowalnych,
🔹monitorowaniem poziomu PFAS w ubraniach i środowisku pracy strażaków.
💡 Co możemy zrobić już dziś?
📢 Podnośmy świadomość mówmy o problemie PFAS głośno i otwarcie.
🧴 Unikajmy produktów z PFAS w życiu codziennym wybierajmy oznaczenia „PFAS-free” lub „fluorine-free”.
🧺 Zadbajmy o właściwą konserwację ubrań ochronnych, aby ograniczyć ich zużycie i pylenie.
🤝 Wspierajmy badania i inicjatywy mające na celu stworzenie bezpieczniejszych rozwiązań dla służb ratowniczych.
🔥 Strażacy narażają życie, by chronić nas zadbajmy, by ich sprzęt nie zagrażał ich zdrowiu!
📸 Fotografia Konrad Pluciński
#PFAS #StrażPożarna #BezpieczeństwoStrażaków #WieczneChemikalia #FirefighterSafety #OchronaZdrowia #ŚwiadomaOchrona #EkoStraż #ZeroPFAS #ChemiaPodKontrolą #OchronaŚrodowiska #ZdrowieStrażaków
Leave a Reply